ALES PUAN TÜRLERİ
ALES’ de SAYISAL, SÖZEL ve EŞİT AĞIRLIK olmak üzere üç farklı puan türü bulunmaktadır. Soruların puan türleri özelindeki katsayıları ise tabloda gösterildiği şekildedir.
Puan Türü |
Sayısal Testi |
Sözel Testi |
Sayısal |
0,75 |
0,25 |
Sözel |
0,25 |
0,75 |
Eşit Ağırlık |
0,50 |
0,50 |
Tabi ki yukarıdaki tabloda gösterilen katsayıların yanında sınav özelindeki standart sapma detayı da göz ardı edilmemelidir. Bu noktada adayların nispeten zorlandıkları paragraf soruları, sözel ve sayısal mantık soruları doğru çözülmeleri halinde puan getirisi açısından önem arz etmektedir.
Bu noktada sayısal ve sözel mantık sorularının çözüm stratejilerini bilmek bunun yanında paragraf sorularında metin içerisinde kaybolmadan doğru şıkkı hızlı bir şekilde yakalayabilmek adına metin analizi tekniklerini bilmek adayları ALES’ de öne taşıyacak kritik unsurlardandır.
LİSANSÜSTÜ EĞİTİME GİRİŞ İÇİN ALES
Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’ne göre lisansüstü eğitime giriş yapmak isteyen adayların lisans diplomasına ve başvurduğu programın puan türünde 55 puandan az olmamak üzere senato tarafından belirlenecek ALES puanına sahip olmaları gerekir.
Konservatuvar programları ile güzel sanatlar fakültelerinin sadece özel yetenek sınavı ile öğrenci kabul eden programlarının enstitülerdeki anasanat ve anabilim dallarına öğrenci kabulünde, doktora/sanatta yeterlik/tıpta uzmanlık/diş hekimliğinde uzmanlık/veteriner hekimliğinde uzmanlık/eczacılıkta uzmanlık mezunlarının yüksek lisans programlarına başvurularında, ALES şartı aranmaz.
Yükseköğretim kurumları yüksek lisans programlarına yalnız ALES puanı ile de öğrenci kabul edebileceği gibi ALES puanına ek olarak lisans not ortalaması, yabancı dil sınavı puanı, yazılı olarak yapılacak bilimsel değerlendirme ve/veya mülakat sonucunu da değerlendirmeye alabilir.
Lisansüstü eğitim hedefi olan adayların büyük çoğunluğunda alacakları yüksek bir ALES puanının hedeflerine ulaşma noktasında önemi kavranamamakta, yabancı dil puanı daha fazla ön plana çıkarılmaktadır. Oysaki ağırlık olarak ALES puanı lisansüstü eğitim için en kritik viraj ve güçlü bir ALES puanı adaylara sadece lisansüstü eğitimin kapılarını değil, öğrenime devam ederken araştırma görevlisi gibi kadrolara atanabilme yollarını da açacaktır.
Örnek olarak Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans öğrencisi kabul ederken adayların sıralamasında;
LİSANS NOT ORTALAMASININ %25’i,
YAZILI VEYA SÖZLÜ BİLİM SINAVININ %25’i,
ALES PUANININ %50’si,
Gibi bir rasyo kullanarak sıralama yapıyor ve öğrenci kabul ediyor. Ayrıca İngilizce eğitim veren programlarda İngilizce puanı almış olmalarını bekliyor.
ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ OLMAK İÇİN ALES
Araştırma Görevlisi ilanlarında atama yapılırken adayların;
ALES Puanlarının %60’ı,
Yabancı Dil Puanlarının %40’ı,
Dikkate alınarak başarı sıralaması yapılıyor. Algının aksine yabancı dile ihtiyacımız var ancak yüksek bir ALES puanımız olmadan başarı sağlamak burada da çok zor.
ALES Puanının araştırma görevlisi ilanları ön değerlendirme sürecinde %60,
Öğretim görevlisi ilanları ön değerlendirme sürecinde ise %70 etkili olduğu az bilinen ve üzerinde durulmayan bir gerçek.
LİSANS SONRASI DOĞRUDAN DOKTORAYA (BÜTÜNLEŞİK DOKTORA) BAŞVURU İÇİN ALES
Lisans diplomasını aldıktan sonra doğrudan doktoraya başvuru yapabilmek için lisans not ortalamanızın 4 üzerinden 3 ve ALES puanınızın ilgili puan türünde en az 80 olması gerekiyor.
TEZLİ YÜKSEK LİSANS SONRASI DOKTORA PROGRAMLARINA BAŞVURU İÇİN ALES
Doktora programlarına başvurabilmek için adayların;
Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olmaları ve ALES’ den başvurduğu programın puan türünde 55 puandan az olmamak koşuluyla ilgili senato kararı ile belirlenecek ALES puanına sahip olmaları gerekir.
Üniversitelerin senatoları tarafından 55’den düşük 75’den fazla olmamak üzere bir puan belirlenir ve ilgili programın başvuru şartlarında adaylara ilan edilir.
Adaylar değerlendirmeye alınırken, ALES puanının %50’den az olmamak koşuluyla ne kadar ağırlıkla değerlendirileceği üniversite senatoları tarafından belirlenir.
Üniversiteler sadece ALES puanları ile doktora programlarına öğrenci kabul edebilirken, aynı zamanda adayların yüksek lisans not ortalamalarını, yabancı dil sınavı puanlarını, referans ve niyet mektuplarını dikkate alabilir.
Kısaca iyi bir ALES puanı akademik anlamda hedeflerinize ulaşmanız yolunda adaylara birçok kapıyı açıyor.