Aydın ın Söke ilçesine yaklaşık 30 km mesafede, Egenin serin Mykale (günümüz adıyla Dilek) Dağlarının yamaçlarına yaslanmış bir saklı cennet var: Eski Doğanbey Köyü. Bir zamanlar “Domatia” adıyla anılan bu köy, Rum mimarisinin büyüsünü taşıyan taş evler, dar yollar, şirin çeşmeler ve ormanından denize kadar uzanan büyüleyici doğasıyla ziyaretçileri geçmişe doğru bir yolculuğa davet ediyor.
Nerede ve Nasıl Gidilir?
Doğanbey, Söke’den Didim istikametine doğru ilerlerken Priene antik kenti tabelalarından saparak ulaşılabilir. Güllübahçe, Atburgazı, Tuzburgazı üzerinden, yaklaşık 30 km kadar yolu alarak köye varılır. Toplu taşıma sınırlı olduğu için özel araçla gitmek en uygun seçenek
Tarihi ve İsmin Kökeni
-
Antik köken: İlk yerleşim izleri M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanır. 1850’lerde Padişah Abdülaziz’in emriyle sıtmadan kaçarak gelen Rumlar, "Domatia" (Rumca “odalar”) köyünü kurar
-
Mübadele ve yeniden yapılanma: 1924 mübadelesiyle Rum halkı köyü terk eder. Yerlerine gelen Türkler, ancak genişleme imkânı bulamayınca 1985’te 2 km aşağıda Yeni Doğanbey’e taşınırlar. Böylece (artık ıssız kalan) Domatia “Eski Doğanbey” adını almış, “Yeni Doğanbey” ise günümüzdeki yerleşim haline gelmiştir
-
Rönesans: Eski taş evler yıllarca harap halde kalmış; ancak son yıllarda özel kişiler tarafından elden geçirilerek kültürel bir miras şehrine dönüşmüş
Bugün köy, Rum ve Türk mimarisinin eşsiz izlerini taşıyan, doğal yeşil çevresiyle adeta açık hava müzesi niteliğinde bir yerleşimdir
Mimari ve Köy Yaşamı
-
Taş evler ve sokaklar: Geleneksel Rum taş işçiliğinin izlerini taşıyan iki katlı taş evler, dar ve taş döşeli sokaklarla örülen köy, direkt geçmişten fırlamış gibi. Evlerin bir kısmı pansiyon, restoran veya yazlık olarak restore edilmiş .
-
Kamu yapıları: Köyde eski hastane, okul, çeşme, şapel ve kilise gibi yapıların izleri hâlâ duruyor. Özellikle eski Rum okul binası, 2001’de restore edilerek Ziyaretçi Tanıtım Merkezi’ne dönüştürülmüş. Burada müze odası, sergi salonu, kütüphane, bilgisayar odası, kafeterya bulunuyor. Rehberli turlar da düzenleniyor
-
Açık Hava Müzesi: Köy, taş evler, çeşme, şapel, kilise gibi yapılarıyla geçmişin mimari dokusunu bütünüyle sunuyor. Renkli çiçekler ve yeşil bitki örtüsü ile sokak aralarında gezinmek, zamanda yolculuk hissi uyandırıyor .
Doğa ve Ekoturizm
-
Milli parkla iç içe: Doğanbey, Dilek Yarımadası – Büyük Menderes Deltası Milli Parkı sınırları içinde yer alıyor. Bu alan, Avrupa Konseyi tarafından “Flora Bio Genetik Rezerv Alanı” ilan edilmiş
-
Zengin flora-fauna: Bölgede 95 familyaya ait 804 bitki türü bulunuyor. Bunların 6’sı dünya çapında endemik, 31’i ise Türkiye’ye özel. Ormanlık alanlarında Anadolu kestanesi, melez pırnal meşesi gibi türler mevcut
-
Outdoor aktiviteler: Botanik turlar, rehberli trekking, dağ bisikleti parkurları geliyor. Köyden Olukdere Kanyonu’na kadar uzanan yaklaşık 15 km’lik rotalar mevcut
Yeme-İçme ve Konaklama
-
Sakin kafe ve pansiyonlar: Köy ve çevresinde birkaç küçük kafe var; dinlenme, kahve ya da hafif yiyecek için ideal .
-
Doğal lezzetler: Karina adlı koya yakın noktada, gün batımı eşliğinde taze balık servis edilen restoranlar bulunuyor
-
Tatlı konaklama: Restore edilmiş taş evlerde butik pansiyonlar, yazlık evler hizmet veriyor. Sakinlik ve huzur arayanlar için küçük ama keyifli seçenekler çoğunlukta .
Gezilecek Noktalar ve Aktiviteler
-
Eski Doğanbey Köyü: Taş evleri, çeşmeleri, şapeli, kiliseyi ve Ziyaretçi Merkezi’ni keşfet.
-
Dilek Yarımadası Milli Parkı: Botanik turlar, doğa yürüyüşleri ve kanyon gezileri yap.
-
Karina Sahili: Yaklaşık 8 km uzaklıkta, gün batımı manzarası ve taze balık.
-
Papazın Evi ve Mor Fincan Çiçeği: Doğal ve kültürel simgelerin izini sür.
-
Güllübahçe Köyü: Yakınlardaki diğer restore edilmiş köyü de gezin
Neden Ziyaret Edilmeli?
-
Tarih ve kültür: Rum ve Türk yaşamından kesitler taşıyan mimariyle zaman yolculuğuna çıkmak.
-
Doğayla iç içe: Flora-devrimsel yapılar, kanyonlar, endemik bitkilerle zengin ekoturizm.
-
Huzur: Şehirden uzak, sakin, doğayla baş başa küçük bir Ege köyü.
-
Fotoğraf cenneti: Taş evler, dar sokaklar, çiçekler ve doğa bir arada güzel kareler sunar.
Sonuç
Doğanbey Köyü, sadece bir gezi rotası değil; geçmişin izlerini, huzuru ve doğanın kucaklayıcı güzelliğini sunduğu için özel. “Eski Doğanbey” (Domatia) adını taşıyan bu köy, restore edilen taş evleri, zamanın durduğu taş yolları, Dilek Dağları'ndan dalyanlara uzanan manzarası, milli park sınırları içinde ekoturizm fırsatlarıyla keşfedilmeyi bekleyen küçük bir cennet. Eğer doğa, tarih ve kültürü bir arada ve adım adım yaşamak istiyorsan; Doğanbey seni bekliyor.
