Yunus Emre duru, halis bir Türkçe ile edebiyatçıların sehl-i mümteni dedikleri tarzda yazdığı şiirlerle 21. yüzyıla geldi. Hz. Mevlâna ise devrin kültür ve edebiyat dili olan Farsça ile İslâm Medeniyeti’nin bütün tefekkürünü, değerlerini, temel kodlarını, heyecanını, yaşayış şekillerini, hayatın, sanatın bütün sırlarını kudret ve azametle yeniden üretti. Öz olarak insanı, insanın mahiyetini, kudretlerini zaaflarını, varlıkların en şereflisi olduğunu, en mükemmel şekilde yaratıldığını anlattı. Aslında Hz. Mevlâna’nın anlattığı insan bütünüyle Yunus Emre idi. Yunus’un anlattığı ise Hz. Mevlâna. Yunus Emre bir çekirdekti. Hz. Mevlâna heybetli bir çınar. Doğunun bütün büyük düşünürleri gibi Hz. Mevlâna da üslûb-u hakîm denilen hikmet diliyle konuşur. Bu üslûbda muhatabın şahsiyetini rencide etmeden gözünün önündeki alışkanlık (ülfet) perdesi kaldırılır. Eşyanın ve olayların hakikati istiare, mecaz, teşbih ve kıssalarla anlatılarak düşünceyi kavrama işi muhatabın kavrama kabiliyetine, kapasitesine ve niyetine bırakılır. Eskilerin tabiriyle buna “Akla kapı açma, ihtiyarı elden almama.” denilir.
