Dünya üzerinde psikiyatirk bozuklukların tanısında bir rehber olarak kullanılan Diagnostic and Statistical Manual (DSM) 5'e göre, bir kişi, bir ayın büyük bir bölümünde aşağıdaki semptomlardan iki veya daha fazlasını yaşarsa şizofreni teşhisi koymak mümkün olabilir: Sanrılar, halüsinasyonlar, düzensiz konuşma, düzensiz veya katatonik davranış veya konuşma ya da duygu eksikliği gibi "olumsuz semptomlar". Bununla birlikte, kişi, eylemleri hakkında yorum yapan tuhaf sanrılar görüyor veya sesler duyuyorsa, tanı için tek bir belirti de yeterlidir. Öte yandan, bu semptomların kişinin normal işleyişini etkilemesi ve zamanla da devam etmesi gerekir. Kişide depresyon veya manik dönemler varsa, teşhisin bir duygudurum bozukluğu veya şizoaffektif bozukluk olması daha olasıdır. Şizofreni merceğinden dünyanın nasıl bir şey olduğunu anlamak zordur, bu da bozukluğun tedavisinde ve buna sahip olan insanları kabul etmedeki zorlukları arttırır.
İnternette şizofreni ve benzeri rahatsızlıkları olan insanlar, deneyimlerini giderek daha fazla paylaşmaya çalışıyor. YouTube'da rahatsızlığı olan insanlar hikayelerini anlatıyorlar korku filmi "The Ring (Halka)" deki küçük kızı bütün gün yanlarında görmek gibi halüsinasyonlardan bahsediyorlar. Bazıları ise, halüsinasyon yaşamadıklarını ancak konuşma ve davranış düzensizliği gibi semptomlar yaşadıklarını anlatıyor. Bir ilaç şirketi, gerçek hastalardan gelen raporları kullanarak şizofreni deneyimini kişinin kendi gözünden simüle eden bir video ile anlatmaya çalışıyor. Fransız bir animasyon olan Skhizein, şizofreniyi bir göktaşı çarpmasına ve kişinin gerçekte olduğu yerden tam olarak 91 santimetre uzakta olmasına benzetiyor. Semptomların çoğu psikotik bir kırılma geçiren insanlar için ürkütücüdür. Saks, zihninde yüzbinlerce insanın ölümünden sorumlu olduğuna dair sarsılmaz bir inanış edindiğini söylüyor. Bu düşünceleri sadece rastgele sanrılar olarak değil, kendi gerçekliği hakkında bir şeyler söyleyen işaretler olarak görüyor: "Yüzbinlerce insanı öldürdüğümü söylediğimde, bu kendimi ne kadar kötü hissetiğimi söylemenin arkaik bir yoludur. Her ne kadar anlamlı olsa da, hastalara yorumladıkları psikotik belirtiler anında yardımcı olmuyor." Baker-Brown ise şizofreni hastalarının sanrısal düşüncelerini gerçek düşüncelerden ayıramadıklarına işaret ediyor ve inandığı şeylerin, aslında son derece normal olduğunu söylüyor.
