Bir ülkede siyasi kargaşanın yaşandığı dönemlerde, ülkenin insanları kadar yaban hayatı da zarar görebilir. Rusya doğumlu ekoloji uzmanı Eugenia Bragina önderliğinde bir ekip, sosyoekonomik şokun yaban hayvanları üzerindeki etkisini ölçmek üzere geçtiğimiz günlerde, Sovyetler Birliği’nin çöküşünün sekiz büyük memeli hayvan türü –rengeyiği, karaca, kızıl geyik, sığın, yabandomuzu, boz ayı, vaşak ve boz kurt– üzerindeki etkilerini inceledi. SSCB’nin dağıldığı 1991 yılının on yıl öncesi ve sonrasını kapsayan 20 yılda, her bir türün nüfusunun büyük dalgalanmalar yaşadığı ve büyük olasılıkla yasadışı avlanma, otlak görevi gören tarım alanlarının kaybı ve yaban hayatı koruma yasalarının pek uygulanmaması yüzünden yabandomuzu, boz ayı ve sığın sayılarının 1991 sonrasında hızla düştüğü ortaya çıktı. Nüfusunda artış görülen tek tür boz kurtlardı (yüzde 150’den fazla bir artış yaşanmıştı). Bu artışın nedeni nüfus kontrolü programlarının sona ermiş olması olabilir. Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi’nde araştırmacı olan Bragina, “Kargaşalı dönemlerde yaygın türlerin bile dikkatle izlenmesi gerekebilir,” diyor. “Zor zamanlarda hayvanları korumanın bir yolu insanlara sahip çıkmak,” diye de ekliyor. Politik ve toplumsal kargaşa, besi hayvanlarını da etkileyebiliyor. Rangifer dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 1991 yılı sonrasında ehlileştirilmiş rengeyiklerinin sayısı da –politik açıdan sıkıntılı bir diğer dönem olan 1920’lerin sonunda Joseph Stalin’in Sovyet çiftliklerini zorla kamulaştırdığı günlerde olduğu gibi– çarpıcı bir oranda azalmış.
