Makedonya (Makedonca: Македонија, IPA: [makɛˈdɔnija]), resmî adıyla Makedonya Cumhuriyeti (Makedonca: Република Македонија IPA: [rɛˈpublika ˌmakɛˈdɔnija], Balkanlar’da bir ülkedir. Kuzeyde Sırbistan ve Kosova, batıda Arnavutluk, güneyde Yunanistan, doğuda Bulgaristan ile komşudur. Birleşmiş Milletler tarafından 1993 yılında tanınan ülke, Yunanistan’ın itirazı sonucu Birleşmiş Milletler tarafından Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti adıyla tanınmaktadır.Makedon ve Yunan hükûmetleri, 12 Haziran 2018’de ülkenin adının Kuzey Makedonya olarak değiştirilmesi konusunda anlaşmaya vardıMakedonya Cumhuriyeti topraklarında antik çağlarda Paeonia krallığı yer almaktaydı.Bu krallık Makedonya krallığının kuzeyindeydi; Paeonia halkıysa Traklara mensuptu.Kuzeybatıda Dardani, güneybatıda Enchelae, Pelagones ve Lyncestae adlı kabileler yerleşikti. Bunlardan ilk ikisi İliryalıydı, diğer ikisiyse kuzeybatı Yunanların Molosyalı kolundandı.MÖ 6. yüzyılın sonlarında I. Darius komutasındaki Pers Ahameniş İmparatorluğu bölgeyi ele geçirdi. Yunanistan’a ikinci Pers saldırısının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Persler günümüzün Makedonya Cumhuriyeti toprakları da dahil olmak üzere Avrupa’daki topraklarını terk etti.MÖ 356 yılında II. Filip Yukarı Makedonya ve güney Paeonia’yı Makedonya krallığına kattı.Oğlu Büyük İskender Paeonia’nın geri kalanını Scupi bölgesine ulaşacak şekilde ele geçirdi; ancak Scupi ve çevresi Dardani hakimiyetinde kaldı.MÖ 146 yılında Roma İmparatorluğu Makedonya eyaletini kurdu. Diocletianus dönemine gelindiğinde, bu eyalet güneyde antik Makedonya krallığını kapsayan “Macedonia Prima” (“İlk Makedonya”) ve kuzeyde Paeonia’nın tamamıyla Dardania’nın bir kısmını, yani günümüzde Makedonya Cumhuriyeti topraklarının çoğunu kapsayan “Macedonia Salutaris” bölgelerine bölünmüştü. Stobi şehri bölgenin başkentiydi.Domitian döneminde (MS 81-96) Scupi bölgesi Roma egemenliğine geçti ve Moesia Superior eyaletine bağlandı.İmparatorluğun doğu bölgesinde Yunanca egemen dil olarak statüsünü korusa da Makedonya’da Latince yayılım gösterdi.MS 6. yüzyılda Slavlar Makedonya’ya yerleşti.580’lerdeki Bizans kayıtları Ön Bulgarların yardımıyla Makedonya’daki Bizans yerleşimlerine akın eden Slavlarda bahseder. 680’lerde Kuber liderliğinde Ön Bulgarlar, Slavlar ve Bizanslılardan oluşan bir grup Manastır civarına yerleşti.Bulgar hanı I. Presyan döneminde Makedonya’daki Slavlar Bulgar yönetimine girdi. I. Boris döneminde bölgedeki Slavlar Hıristiyanlığı kabul etti.1014 yılında Bulgaristan çarı Samuil’in ordusunu yenen II. Basileios komutasındaki Bizanslılar dört yıl içinde Makedonya da dahil olmak üzere Balkanlarda kontrolü sağladı. 12. yüzyıl sonlarına gelindiğindeyse bu kontrol zayıflamıştı. 13. yüzyılın başlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu bölgeyi ele geçirdi. Bizans İmparatorluğu iç çekişmeler nedeniyle yıkılan bu imparatorluktan bölgeyi 14. yüzyıl başlarında geri aldı. 14. yüzyılda kendilerini Bizans zulmü altında ezilen Slavların kurtarıcısı olarak gören Sırp İmparatorluğu bölgeyi ele geçirdi. Üsküp Stefan Dušan’ın krallığının başkenti oldu.1389 yılındaki I. Kosova Muharebesi’nde Sırp ordusunu yenen Osmanlı İmparatorluğu, muharebe sonrasında Makedonya’yı ele geçirdi. Osmanlı idaresinde Makedonya adı kullanımdan kayboldu.600 yıla yakın süre Osmanlı egemenliğinde kalan bölge, 20. yüzyılda Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti’nin en güney kısımlarını oluşturmuştur.1991 yılında özerk cumhuriyet Makedonya, Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti’nin iç savaşlara girdiği dönemde bağımsızlığını ilan etmiştir.
Kaynak :
