Bir dahaki sefere, iğne olurken uzaklara bakmayın. Bu durum daha az acı duymanıza sebep olacak. Yeni yapılan bir araştırma vücudumuza baktığımızda daha az acı hissettiğimizi ileri sürüyor ve bu etkinin sanal gerçeklikte de işe yaradığını ortaya koydu.
2009 yılında, University of College London'dan Patrick Haggard ve Matthew Longo, kendi vücudunuza bakmanın ağrı kesici bir etkisi olduğunu ortaya koydu. Katılımcıların derilerine kızılötesi lazer ışığı tutulan çalışmada, vücuduna doğru bakan insanlar nötr bir nesneye bakanlara kıyasla daha az ağrı hissettiklerini belirtti. Henüz nedeni tam olarak bilinmese de, kafaya takılı elektrotlar, bu analjezik (ağrı kesici) etkinin beyin korteksinin ağrıyı işleyen kısımlarında daha zayıf aktiviteyle ilişkili olduğunu ortaya koydu.
Bu araştırmadan sonra, iki farklı araştırma ekibi, plastik el yanılsamasını kullanarak bu etiyi test etti. Yürütülen testlerde, kişinin görüşünden gizli tutularak gerçek elin hemen yanına plastik bir el yerleştirildi. Araştırma ekibi, kişinin hem gerçek elini hem de plastik eli bir boya ile boyayarak, katılımcıyı plastik elin kendi eli olduğuna inandırdı. Ekipler, bu yanılsamayı genişleterek, plastik bir ele bakmanın kişinin gerçek elindeki acıyı hafifletme hissi verip vermediğini öğrenmek istediler.
İki çalışma birbiriyle çelişen sonuçlar elde etti. Çalışmalardan biri ağrı kesici etkisini doğrularken, diğeri ise böyle bir etkiye dair herhangi bir bulgu elde etmedi. İspanya'daki University of Barcelona'dan Maria Sanchez-Vives ve beraberindeki ekip, gerçek el ve plastik elin konumlanışındaki farklılıkların farklı sonuçlar elde edilmesine neden olabileceğini ileri sürüyor.
Yüksek Ağrı Eşiği
Plastik elin konumlanma etkisini test etmek için, Sanchez beraberindeki ekip, yanılsamayı ikna edici yapabilmek adına sanal gerçeklik kullandı. Böylece, katılımcı gerçek bir plastik el görmek yerine, katılımcılara kafaya entegre bir sistem aracılığıyla sanal gerçek bir el gösterildi.
Böylelikle, araştırmacılar katılımcının gerçek elinin yerine göre sanal plastik elin konumunda değişiklikler yapabildi. Katılımcıların ellerine tutturulan termal elektrotlar ile kişinin ısıyı hissetmesi sağlandı. Öte yandan, sanal el de, sanal elektrotlar bağlanmış şekilde gösterildi.
Katılımcıların termal ağrı eşiklerini ölçebilmek adına, verilen ısının derecesi küçük oranlarda arttırılarak, katılımcılardan ısının ne zaman acı verici olduğunu bildirmeleri istendi. Ekip, sanal eli katılımcının gerçek eline çok yakın olacak şekilde konumlandırdığında, daha yüksek bir acı eşiğine sahip olduklarını gördü.
Araştırmacılar, eğer sanal bir vücut parçasına bakarsanız, bunun analjezik bir etki oluşturabildiğini, ancak konumlandırılan yerin çok yakın olmasının önemli olduğunu, aksi halde bu etkinin azaldığını söylüyorlar.
Uzaklara Bakmayın
Araştırmacılar, sanal gerçekliğin iyileştirici bir araç olarak kullanılabileceğini düşünüyorlar. Sanal gerçeklik bugüne kadar çoğunlukla acıyla başa çıkabilme noktasında bir dikkat dağıtıcı olarak kullanıldı. Fakat bu yeni teknik bir dikkat dağıtıcıdan ziyade, sanal gerçekliği; kişinin ağrı eşiğini arttırmak adına beyindeki mevcut bir mekanizmayı kullanmak için devreye soktu. Teoride, acı verici bir işlem sırasında, sanal gerçeklik, kişinin bedenini acıyı azaltabilecek şekillerde gösterebilir. Aynı araştırma ekibi daha önceki bir çalışmada, örneğin, mavimsi renk tonlarındaki bir kola bakmanın ağrı eşiğini arttırdığı buna karşın kırmızımsı renk tonlarındaki bir kola bakmanın ise ağrı eşiğini düşürdüğü sonucuna ulaşmıştı.
Araştırmacılar, etkinin, beynin acının yerini ve yoğunluğunu tahmin etmeye çalışabildiği için düşebildiğini düşünüyor. Eğer hemşire, kolunuza iğne yaparken siz uzaklara bakarsanız, beyniniz görsel bir girdi olmadan acının yerini saptayamaz. Bu durum ağrı eşiğinizi düşürür ve daha geniş bir alana odaklanmış olursunuz. Bu da uzaklara baktığınızda iğnenin neden daha fazla acı verdiğinin bir açıklaması olabilir.
