Hortum, kümülonimbüs bulutları ile yeryüzü arasında oluşan, silindir şeklinde dönerek dikine yükselen bir rüzgardır. Girdap şeklinde bir yapısı vardır. Hortum, bulut seviyesinde oluşmaya başlar ve güçlendikçe yer yüzüne doğru iner. Bazı hortumlar, yeryüzüne inemeden, bulutların arasında kaybolur. Hortumlar, kuzey yarım kürede saat yönünün tersine doğru dönerler. Hortum, şiddetine ve etki bölgesine göre doğal afet sayılabilecek bir rüzgar tipidir. Ciddi yaralanmalara ve çevresel hasara neden olabilirler.
Hortumun, oluşması tamamen çözülebilmiş bir konu değildir. Hortumun oluşması için gerekli şartların ortaya çıkması gerekmektedir. Ani sıcaklık değişimi, yükselen bir hava cephesi, aşırı nem ve fırtına bulutlarının oluşması gereklidir. Fırtına bulutları olarak, kümülüs tabanlı, kümülonimbüs bulutlarını belirtmekteyiz. Hortumun oluşması için atmosferin yukarılarına doğru yükselen sıcak ve nemli su buharının çok fazla olması ve hızlı yükselmesi sonucunda soğuk cephe ile birleşmesidir. Bu tür havalara kararsız havalar demekteyiz. Yeryüzünden yükselen sıcak hava ile yukarıdaki soğuk hava arasında şiddetli girdap rüzgarları başlar. Sıcak cephe yükseldikçe, yer seviyesindeki basınç düşmeye başlar ve alçak basınç alanı oluşturur. Yukarıdaki soğuk hava ise yükselen su buharı nedeniyle doyuma ulaşır ve yüksek basınç alanı oluşturur. Soğuk cephe aşağıya doğru inmeye başlar ama sürekli yükselen sıcak hava da devam ettiğinden dolayı aralarındaki rüzgarlar girdap halini alarak daha çok güçlenirler. Oluşan bu hava hareketinin yani girdabın gücü yeterince güçlü olduğunda, dönen hava akımı yeryüzüne doğru inmeye başlar. Huni şeklinde görünen bu bulut tabanı, yer ile bulut arasında bağlantıyı sağlar ve hortum oluşur.
