Hiperenflasyon paranın değerinin hızla değer kaybetmesi, enflasyonun tam anlamıyla kontrolden çıkmasıdır. Ekonomide hiperenflasyon oluştuğunda ürün ve hizmetlerin fiyatı her yarım gün veya bir hafta içinde ikiye katlanır. T.C. Merkez Bankası tanımıyla hiperenflasyon:
Olağandışı yüksek enflasyon olarak tanımlanır. Uç durumlarda, ülkenin parasal sisteminin çöküşüne neden olabilir. En göze çarpan hiperenflasyon örneklerinden bir tanesi, 1923 yılında fiyatların bir ayda yüzde 2.500 oranında arttığı Almanya’da yaşanmıştır. Hiperenflasyon oluşması için olağandışı durumlar olması gerekir çoğu zaman. Savaş durumunda hiperenflasyon durumu ortaya çıkabilir. Ülke iç piyasayı rahatlatmak adına bol para basar. Paranın piyasada kontrolsüzce artması ürün ve hizmetlerin fiyatında da artışa neden olur. Hiperenflasyon durumunda insanlar sepetlerle, el arabalarıyla alış veriş yapar duruma gelirler. En son Venezuela’da ülke ekonomisinin çok büyük ölçüde petrole dayanması ve düşen petrol fiyatları nedeniyle hiperenflasyon oluştu. Hiperenflasyon farkı zamanlarda farklı ülkelerde ortaya çıksa da sonuçları benzerdir. Fakirlik ve sefaletin yanında para değerinin hızla erimesi nedeniyle birkaç yıl önce ev alınabilen paralara çikolata alınabilir. Halk birikim yapamaz hale gelir, mevcut birikimlerini ise ülkenin para biriminde tutmazlar. Venezuela’da çekilen bir videoda, birisi bir depo benzin karşılığı çikolata ile ödeme yapıyordu.
Ülke ekonomisinde enflasyonla birlikte diğer parametreler de bozulacağından ülke kaynaklarının yabancıların eline geçebilir. Kriz durumlarında ülkede dövizin değer kazanması başka ülke vatandaşlarının ekonomisi zordaki ülkeye yatırım yapmasına (Ev, yazlık vesaire) neden olabilir.Venezuela’da yaşanan hiperenflasyon durumun ne kadar kötüye gidebileceğinin başka örneklerini sundu. Ülkeden yağma haberleri geldi. İşsizlik ve suç oranları arasında pozitif yönde bir korelasyon olduğu kabul edilir. Beş günü geçen elektrik kesintileri sonucu yüzden fazla insan öldü. Macaristan’da yaşanan durum enflasyonun en kontrolden çıkmış örneğidir. Fiyatlar 15 saatte bir ikiye katlanmıştır. Sahurda yediğiniz yoğurdun fiyatı x lira ise iftarda aynı yoğurt 2x lira olacaktır. Sürekli ihtiyaç duyduğunuz bir ürünü ne kadar çok alırsanız o kadar karlı olacaksınızdır bu durumda. Savaş veya sosyal yıkım durumlarında insanların neden un ve makarna stoğu yaptığı bu bilgiyle daha anlaşılabilir olur. Karaborsacılık aynı sebeple çoğalabilir.
