Son günlerde Avustralya'da sürmekte olan ve 500 milyon civarı hayvanın yok olduğu, birçok türün tükenme tehdidi altında kaldığı dev yangının götürdükleri, iklim ve hava koşullarında yaratacağı değişiklikler, can ve mal kayıpları gündeme oturmuş durumda ve devam eden süreçte de araştırmalarla yangının çok farklı boyutları hakkında ve afet yönetmelikleri ile ilgili daha detaylı bilgi sahibi olacağız. Elbette bu yangının en önemli global etkilerinden biri de hem kıta etrafında hem de dünya genelinde yaratacağı hava kirliliği ve olası sağlık riskleridir. Hava kirliliğinin sağlık üzerindeki birçok etkisi üzerine -örneğin akciğer kanseri, felç, solunum yolu rahatsızları gibi uzun bir liste için- sayısız araştırma bulunurken kemik sağlığı gibi bir takım alanlarda ise oldukça az sayıda ve kesin sonuçlar alınmamış çalışma bulunuyor. Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) öncülüğünde Hindistan'da gerçekleştirilen yeni bir araştırmada düşük kemik sağlığı ve hava kirliliği arasında bir bağıntı olduğu keşfedildi. Osteoporoz, kemik dokusunun yoğunluğu ve kalitesindeki düşüş ile kendini gösteren bir hastalıktır. Yaşlanan nüfusa bağlı olarak artış gösteren ve yeme içme alışkanlıklarımız başta olmak üzere birçok dış etmenin de etkisi ile hastalık yaşının gerilemesi ise osteoporoz ile ilgili en dikkat çekici noktalar arasında yer alıyor. ISGlobal tarafından yürütülen CHAI Project kapsamında gerçekleştirilen ve Jama Network Open'da yayımlanan çalışma, hava kirliliği ve kemik sağlığı arasındaki ilintiyi mercek altına alarak Haydarabad şehrinin etrafındaki 28 ayrı yerleşim biriminden 3.700 kişinin değerlerini inceledi. Araştırmacılar, havada asılı olan ve 2.5 mikrometre çapa sahip parçacıkların ve isin miktarı üzerinden havada bulunma oranları ve insanların bu parçacıklara maruz kalmalarını hesapladı. Aynı zamanda yemek yaparken ne gibi bir yakıt kullandıkları ile ilgili bir anketi de cevaplamaları istenen katılımcıların verdikleri bilgiler ile kemik sağlığı arasında bir bağlantı kurulmaya çalışıldı. Çift enerjili X-ray soğurma (dual-energy x-ray absorptiometry) adı verilen farklı bir radyometrik ölçüm ile sol kalça kemiği ile lumbar omurilik için kemik kütleleri hesaplanan katılımcılardan elde edilen sonuçlar çevresel ve sürekli bir ahava kirliliğine maruz kalmanın daha düşük kemik ağırlığı ile bağlantılı olduğunu gösterdi. Ne var ki, kullanılan yakıtlar ile ilgili anlamlı bir sonuç elde edilemedi. Araştırmanın başyazarı olan ISGlobal araştırmacısı Otavio T. Ranzani bu bağıntıların altında yatan mekanizmalar ile ilgili olarak hava kirliliğine neden olan parçacıkların solunum yolu ile vücuda alınmasının, hava kirliliğinin sebep olduğu genel bir etki olan oksidatif stres ve inflamasyon nedeni ile kemiklerde kütle kaybına sebep olabileceğini belirtti. WHO tarafından yapılan yayınlara göre 2.5 mikrometre çaptaki parçacıklara yıllık olarak maruz kalma oranının 32.8 mikrogram/metreküp civarında olduğunu biliyoruz. Bu da görece sağlığımızın olumsuz etkilenmeye başladığı 10 mikrogram/metreküp'e göre çok daha yüksek bir yoğunluğu ifade ediyor.
