Günde 2-4 saat arası uyumak ne derece faydalı? Yıllardır çözülemeyen bir bulmaca gibi uyku konusu. Genel olarak günde 6-8 saat arası uyku önerilir. Ancak günde 2-4 saat arası uyuyanların aktardığı tecrübeler, konunun artıları ve eksilerini ortaya koyuyor. Yine de, uyku süresini minimuma indirmenin ne kadar sağlıklı olabileceği ayrıntısı tartışmaya açık.
Leonardo da Vinci, Nikola Tesla, Salvador Dali gibi dâhilerin de uyguladığı bir uyku sistemi var: Polifazik uyku. Çok fazlı uyku sistemi de deniyor. Bu sistemi uygulayan insanlar günde 1-4 saat kadar uyuyorlar. Polifazik uyku, gece uykusu süresini minimuma indirip gün içinde 20-30 dakikalık birkaç uyku molası verme şeklinde uygulanıyor. Bu sistemi uygulayan insanlar, yapılacak işler için oldukça fazla ekstra zaman kazandıklarını söylüyorlar. Hızlı uyku evresi yaklaşık 20-30 dakika uzunluğundadır. Beynimiz kaynaklarını geri yükler ve stresten kurtulur. İnsanların çoğu, yapılacak işler için yeterli zamanın olmamasından şikayet eder. Daha fazla zaman yaratma amacında olan bu insanlar, polifazik uyku sistemini uyguluyorlar. Bu uykunun birçok modeli var ancak en popüler olanı, dâhilerin kullandığı model diyebiliriz. Bu yöntem, 4 saatlik gece uykusu, öğle yemeği sonrası ve bir de akşam saatlerinde 25-30 dakikalık kısa molalardan oluşuyor. Bu yöntemi uygulayanların anlattıkları derlendiğinde, takvim oluşmaya başlıyor. Bu sistemi tecrübe edenlerden birinin ağzından, gün gün sürecin ilerleyişi.
1. Gün: Gün inanılmazdı. Evle ilgili tüm işleri yapmak ve hafta için bir plan yapmak için çok zamanım oldu. Programa uymak için kulak tıkaçlarını ve uyku maskesini alıp işe gittim. Öğle yemeğinden hemen sonra sakin bir yer bulup uyuya kaldım. İşten eve geldiğimde de aynısını yaptım. 25 dakika içinde kolayca uykuya dalamadım tabii.
2. Gün: Süreci başlatmadan önce, bu programı başarıyla uygulayan insanlarla konuştum. Alışmak için, ilk 2 haftayı “zombi modunda” sürdüreceğim konusunda uyarılmıştım. Zaten ikinci günde de bu hissi yaşadım. Çok yorgun hissettim ve duygusal olarak tükendim.
3. Gün: Günlerim arasındaki sınırlar neredeyse kayboldu ve bütün günlerim tek bir monoton döngü haline geldi. Sokaktaki insanlar ortaya çıktı ve kayboldu. 25 dakika boyunca uykuda kalmayı öğrendim, ancak uyandığımda daha iyi hissetmedim. Akşamları, şu düşüncelerden kurtulamadım: “Neden buna ihtiyacım var? Git, istediğin kadar uyu ve mutlu ol.” Bu düşüncelerin üstesinden gelmek ve devam etmek için çok çaba harcadım.
4. Gün: Ağırlıksız olma hissi normal gelmeye başladı. Birisi benimle konuşurken, ona sadece bakabilmeye başladım. Soruları cevaplamak ve bir konuşma sürdürmek için çok fazla enerji harcadım gibi hissettim. Çoğu vakada ben sadece oturup bir noktaya bakıyordum.
5. Gün: Beşinci gün beyin kendine yeni bir ayarlama yapıyor. Ara vermeden gözlerimi kapadığım zaman, hemen uykuya daldım. Alarm çalmadan önce uyanmaya başladım ve biraz daha enerjik hissettim. Geceleri boş zamanlarım oldu ve kitap okumaya başladım. Ayrıca belgeselleri izlemeye karar verdim. Brezilya’da Piraha adlı bir kabilenin yaşadığını öğrendim. Bu insanlar asla uyumazlarmış. Bazen ağaçlara yaslanarak yirmi dakikalık mola veriyorlar.
6.ve 7. Günler: Programa tamamen adapte olduğumu hissediyorum. Kısa bir aradan sonra uyandığımda, sadece 20 dakika uyuduğum halde birkaç saat geçtiğini hissettim. Başımdaki ağırlık hissi tamamen kayboldu ve üretkenliğim geri yüklendi. Planladığımdan fazlasını yapmaya başladım. Her akşam kitap okudum, film izledim, yüzmeye ve spor salonuna gittim. Kahveyi tamamen bıraktım.
8. ve 10. Günler: Beynim tamamen “yeniden yüklenmiş” hale geldi. Yaratıcılığım ve dayanıklılığım arttı. Artık yüzüm solgun değil… Gözlerim de.
11. ve 14. Günler: Programı takip etmeyi bıraktım. Kendi sınırlarımı bulmak için yavaş yavaş gece uykusunu yerli yerine oturttum. Gün boyunca iki moladan sonra, gece yaklaşık 2,5 saat uyuyabilirim. Geceleri daha da az uyumak için, gün boyunca bir uyku molasına daha ihtiyacım var.
Böyle Bir Programın Artı ve Eksileri
+Üretkenlik. Öğle yemeğinden önce, gün içinde yapacaklarımı tamamladım. Görevlerimi daha hızlı ve kolay çözdüm.
+Alarm olmadan da uyanabildiğimin farkına vardım.
+Sağlıklı yiyecek. Mideniz doluyken uykuya dalmak çok zordur. Bu yüzden daha sağlıklı yemeye başladım. Sonuç olarak, yemeklerden sonra tembel ve uykulu hissetmiyorum. Hamur işleri ve hamburgerler için daha az para harcıyorum.
+Daha fazla kitap ve spor. Şimdi fiziksel ve zihinsel gelişim için yeterli zamana sahibim. Uzun süredir ertelediğim tüm kitapları okudum. Yüzmeye ve spor salonuna gidiyorum.
-Bulanık günler. Zamanı sürekli bir akış olarak değerlendirmek zordur. Günleri gündoğumu ve günbatımı dizisi olarak algıladım.
-Arkadaşlarla gece dışarı çıkamıyorum artık. Ayrıca, alkol tüm programı mahvediyor.
-Herkese uygun bir program olmadığı kesin. Özellikle ilk günler sinir ve dolaşım sistemi oldukça zorlanıyor.
Sonuç: Hayatınız her şey için zaman bulmak zorunda olduğunuz bitmeyen bir yapılacaklar listesine benziyorsa, o zaman polifazik uyku sizin için doğru seçim olabilir. Kesinlikle daha üretken oldum. Çok boş zaman geçirdim ve tüm görevlerimi yapacak kadar zamanım var. Öte yandan, bütün dünya monofazik bir çizelgeye göre yaşıyor. Arkadaşlarınız veya akrabalarınız, onlarla bir yere gitmeyi reddettiğinizde veya uyku çekmek için televizyondaki filmi duraklattığınızda sizi anlamayabilirler.