Hareketlerimizi sağlayan kas-iskelet sisteminin hareket merkezi eklemlerdir. Üç yüzün üzerinde eklemimiz bulunmaktadır. Şekilleri farklıdır. Yapı itibariyle, eklem zarı olan ve olmayanlar olarak iki gruba ayırılır.
Zarı olanlar, kol ve bacaklardaki eklemlerimizdir. Ayrıca omurgada da zarı olan eklemler bulunur. Omurgada bulunan disklerin oluşturduğu eklemlerde eklem boşluğu yoktur. Boşluk, disklerle doldurulmuştur. Bu nedenle hareket bu bölgede azdır. Diskler genelde yük taşırlar. Hiyalin kıkırdak özelliğindedir. Eklem zarı ile çevrilmiş eklemlerde kıkırdak kemiklerin ekleme bakan yüzlerine oturmuştur. Bu yüzeylerin kayganlığı sıvı ile sağlanır. İçinde hyaluronik asit bulunur. Kıkırdak ise, hücrelerden, su ve proteoglikanlar ile kollajenden oluşmuştur. Ek olarak inorganik maddeler de bulunur. Hücreler dışında olan ortam, matriks olarak bilinir.
Eklem hareketi kaslara yapışır. Altı yüzün üzerinde kas vardır. Kasların kasılma, ayrılma, esneme ve kuvvet oluşturma özellikleri bulunmaktadır. Birbirine zıt çalışan, birbirine yardım eden ve birbiriyle uyumlu çalışan kaslar vardır. Eklemlerin hareket ve beslenmesi kasların hareketiyle olur.
Eklemlerin düzenli hareketi, beden hareketleridir. Fiziksel aktivite olarak ta bilinir. Düzenli, sistemli, programlı, amaç ve kurallı hareketler ise “spor'' olarak adlandırılır. Belirli bir fonksiyona yönelik yapılır. Eğer sağlıklı kalmak veya hastalığı tedavi etmek amacıyla tek ekleme yapılırsa “Tedavi Edici Egzersiz” adını alır.
Spor, bedene sağlık katar. Hem bedensel, hem ruhsal ve hem de sosyal iyilik sağlar. Vücudun tüm sistemlerine katkıda bulunur. Özellikle kalp-damar, solunum ve kas-iskelet sistemleri en fazla faydayı görür. Yapılan sportif faaliyetlerle eklemlerin gıda alımı sağlanır. Kıkırdakların damar ve siniri olmadığı için, beslenme difüzyon-sızıntı yoluyla olur. Bu nedenle günlük hareketler ve spor önemlidir.
En ideal spor, yürüyüş ve yüzmedir. Temas gerektiren sporlar, travma nedeniyle vücuda zarar verebilir.
Her gün yapılacak yarım saatlik tempolu yürüyüşler, kas-kemik-eklem ve kalp-damar sağlığı açısından önem arz eder. Açık havada olması önerilir. Giysilere ve uygun zemine dikkat edilmelidir. Sabah veya akşam yapılabilir.
Sonuçta, eklem sağlığının korunmasında ve hastalığın tedavisinde spor ve egzersiz vazgeçilmezdir. Düzenli ve kurallara uygun yapılmalıdır. Ekleme destek için gıda takviyelerini de unutmamak gerekir.
