ONLINE DERSLER

Dikiş Makinasının Tarihçesi

  • # Araştırma
  • Okuma Süresi 3
dikis-makinasinin-tarihcesi

El dikişi, 20.000 yıldan eski bir sanat türüdür. İlk dikiş iğneleri kemiklerden ya da hayvan boynuzlarından ve ilk iplik hayvan sinirinden yapılmıştır. 14. yüzyılda demir iğneler icat edilmiş ve ilk gözlü iğneler 15. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Dikiş makinesinin o günden bugüne yaşadığı değişimler ve patent savaşları oldukça etkili bir süreçtir. Bu yazıda dikiş makinesinin doğuşu, gelişmeleri ve yapılan patent mücadeleleri üzerine bilgiler bulunmaktadır.Mekanik dikişle bağlantılı olası ilk patent, Alman Charles Weisenthal’a verilen 1755 İngiliz patentidir. Weisenthal, bir makine için tasarlanmış bir iğne için patent almıştır. Bununla birlikte patent, makinenin geri kalanı tarif edilmemiştir ve bu yüzden bir makinenin var olup olmadığı bilinmemektedir.İngiliz mucit ve marangoz Thomas Saint, 1790 yılında tam bir dikiş makinesi için ilk patenti almıştır. Saint’in icadının çalışan bir prototipini yapıp yapmadığı bilinmemektedir. Patent, deride bir delik açan ve delikten bir iğne geçiren bir bız anlatmaktadır. Saint’in icadının daha sonra patent çizimlerine dayanan bir kopyası işe yaramamıştır. 1810 yılında Alman Balthasar Krems, kapak dikmek için otomatik makine icat etmiştir. Krems icadının patentini almamış ve hiçbir zaman iyi işlememiştir. Avusturyalı terzi Josef Madersperger, dikiş makinesini icat etmek için birkaç girişimde bulunmuştur ve 1814 yılında bir patent almıştır fakat tüm çabaları başarısız sayılmıştır.

Thomas Stone ve James Henderson, 1804 yılında el dikişine benzer bir makine tasarlamışlardır ve patent almışlardır. Aynı yıl Scott John Duncan’a çok iğneli bir nakış makinesi için patent verilmiştir. Her iki icat da başarısız olmuş ve kısa süre sonra halk tarafından unutulmuştur. 1818 yılında, ilk Amerikan dikiş makinesi John Adams Doge ve John Knowles tarafından icat edilmiştir. Makinaları, arızalanmadan önce herhangi bir yararlı miktarda kumaşı dikememiştir. 1830 yılında Fransız terzi Barthelemy Thimonnier tarafından işlevsel olan ilk dikiş makinesi icat edilmiştir. Thimonnier’in makinesinde sadece bir iplik ve nakışta kullanılan aynı zincir dikişi yapan kancalı bir iğne kullanılmıştır. Mucit, dikiş makinesinin icadının bir sonucu olarak işsizlikten korktukları için hazır giyim fabrikasını yakan öfkeli bir Fransız terzi grubu tarafından öldürülmekten zor kurtulmuştur.

1834 yılında Walter Hunt, Amerika’nın ilk (bir şekilde) başarılı dikiş makinesini yapmıştır. Daha sonra, icadının işsizliğe neden olacağına inandığı için patent almaya olan ilgisini kaybetmiştir. (Hunt’ın makinesi sadece düz buhar dikebiliyordu.) Hunt hiçbir zaman patent almamış ve 1846 yılında ilk Amerikan patenti iki farklı kaynaktan iplik kullanan bir işlem için Elias Howe’a verilmiştir. Elias Howe’un makinesinin yerinde gözü olan bir iğnesi vardır. İğne kumaşın içinden itilmiş ve diğer tarafta bir ilmek oluşturmuştur, bir yol üzerindeki bir mekik daha sonra ikinci ipliği ilmek boyunca kaydırarak kilit dikişi adı verilen şeyi oluşturmuştur. Bununla birlikte, Elias Howe daha sonra patentini savunurken ve icadını pazarlarken sorunlarla karşılaşmıştır. Sonraki dokuz yıl boyunca Elias Howe, önce makinesine ilgi göstermek, ardından patentini taklitçilerden korumak için mücadele etmiştir. Onun kilit dikiş mekanizması, kendi yeniliklerini geliştiren diğerleri tarafından benimsenmiştir. Isaac Singer yukarı ve aşağı hareket mekanizmasını icat etmiş ve Allen Wilson bir döner kancalı mekiği geliştirmiştir.

Dikiş makineleri, Isaac Singer’ın ticari açıdan başarılı ilk makineyi icat ettiği 1850’li yıllara kadar seri üretime geçmemiştir. Singer, iğnenin yan yana değil yukarı aşağı hareket ettiği ilk dikiş makinesini yapmış ve iğneye bir ayak basamağı güç vermiştir. Önceki makinelerin hepsi elle döndürülmüştür. Bununla birlikte, Isaac Singer’ın makinesi Howe’un patentlediği kilit dikişini kullanmıştır. Elias Howe, Isaac Singer’a patent ihlali nedeniyle dava açmış ve 1854 yılında kazanmıştır. Walter Hunt’ın dikiş makinesi ayrıca iki makara ve sivri uçlu bir iğne ile kilit dikişi kullanılmıştır, ancak mahkemeler Howe’un patentini Hunt patentini terk ettiğinden beri onaylamıştır.
Şayet Hunt Yaptığı makinensin patentini alsaydı, Elias Howe’ın açtığı davasını düşecekti ve dolayısıyla Isaac Singer kazanacaktı. Isaac Singer kaybettiğinden beri Elias Howe patent telif ücreti ödemek zorunda kalmıştır. 1844 yılında İngiliz John Fisher, Howe ve Singer tarafından yapılan makinelerle yeterince özdeş bir dantel yapma makinesi için patent alınmıştır. Bununla birlikte Fisher’in almış olduğu patent şayet patent bürosunda kaybolmamış olsaydı, John Fisher da bu şirketin bir ortağı olabilirdi. Buluşunun kârından pay alma hakkını başarıyla savunduktan sonra Elias Howe, yıllık gelirinin yılda üç yüz dolardan iki yüz bin doların üzerine çıktığını görmüştür. Howe, 1854 ile 1867 yılları arasında icadından yaklaşık iki milyon dolar kazanmıştır. İç Savaş sırasında, servetinin bir kısmını Birlik Ordusu için bir piyade alayı donatmak için bağışlamış ve alayda özel olarak görev yapmıştır.

 

 

Kaynak : https://www.bilgiustam.com/dikis-makinasinin-tarihcesi/

#Araştırma KATEGORİSİNDEKİ DİĞER PARAGRAFLAR

Anasayfa
Üye Girişi Yap
Sepetim (0)
Kitaplar
Paragraflar
Blog
İletişim