Fil, balina gibi devasa vücutlara sahip hayvanların, trilyonlarca hücre içermelerine rağmen kansere insanlardan çok daha az yakalanması, bilim insanlarının uzun süredir dikkatini çeken bir çelişkidir. Bu durum, "Peto Paradoksu" olarak bilinir. Teorik olarak, bir canlının hücre sayısı arttıkça, hücre bölünmesi sırasında oluşabilecek mutasyon riski de artar ve dolayısıyla kanser gelişme olasılığı yükselmelidir. Ancak doğada bunun tam tersi bir tablo gözlemlenmektedir.
Evrimsel süreçte, büyük hayvanlar kansere karşı çok daha etkili biyolojik savunma mekanizmaları geliştirmiştir. Örneğin, filler, insanlarda yalnızca iki kopyası bulunan TP53 genine 20’den fazla kopyaya sahiptir. Bu gen, hücrede DNA hasarı tespit edildiğinde devreye girer; ya hasarı onarır ya da hücreyi kontrollü bir şekilde yok ederek tümör oluşumunu önler. Aynı şekilde, balinalarda da DNA onarımı, hücre döngüsü kontrolü ve tümör baskılama sistemlerinin son derece gelişmiş olduğu bilinmektedir.
Bu adaptasyonlar, sadece kanserden korunmayı değil, aynı zamanda bu hayvanların uzun ömürleri boyunca sağlıklı kalmalarını da sağlar. Bilim insanları, bu canlıların genetik yapısını inceleyerek, insanlarda kanserle mücadelede kullanılabilecek yeni yöntemler geliştirmeyi hedeflemektedir. Peto Paradoksu, sadece doğanın ilginç bir istisnası değil, aynı zamanda geleceğin tıp araştırmalarına ışık tutan önemli bir fenomendir.
