Çiçek hastalığı insanlığın başına gelen ilk felaketlerden biriydi. Ve aşı kullanılarak ortadan kaldırılan ilk ve tek hastalık oldu. İnsanlar İÖ 430 yılına gelindiğinde çiçek hastalığı geçirip iyileşenlerin hastalığa bağışıklık geliştirdiğini fark etti. Sonraki 2000 yıl içinde bir noktada bunun İÖ 200 yılı kadar erken olduğu söyleniyor insanlar kendilerini çiçek hastalığına karşı aşılamayı öğrendi. Çin ve Hindistan’dan bulunan ilk kayıtlar, insanların bu ölümcül hastalıkla variolizasyon adı verilen ve çiçek hastalığı nedeniyle ortaya çıkan yaraların kabuklarını öğüterek, bu tozları burundan çekmek ya da derinin üzerine döküp kaşımak yoluyla insanların kasıtlı olarak enfekte edildiği bir teknikle savaştığını belirtiyor. Variolizasyon, kişinin çok daha hafif bir hastalık geçirmesine sebep oluyordu ve mükemmel bir yöntem olmaktan çok uzaktı: Hastalığın buna rağmen yüzde 2 ile 3 arasında öldürücülük oranı olmasının yanı sıra, enfekte olan kişi başkasına çiçek bulaştırabiliyordu. Yine de 18. yüzyıla gelindiğinde bu teknik Avrupa ve Amerika’da yaygın hâle geldi. 1796 yılında Edward Jenner adlı İngiliz bir doktor çiçek gibi hastalıklara olan yaklaşımımızda bir çığır açtı. İnek çiçeğinin o dönemde genellikle ineklerden insanlara geçebilen ve hafif seyreden bir hayvan hastalığı– zayıflatılmış bir suşunun insanlarda görülen çiçek hastalığına karşı da koruma sağlayabildiğini keşfetti. Jenner’ın aşılama yöntemi aşamalı olarak variolizasyon uygulamasının yerini aldı. Bu keşif ve sonraki yıllarda kaydedilen gelişmeler sayesinde çiçek hastalığı yok olmaya başladı. 1980 yılında, bu keşiften neredeyse 200 yıl sonra, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) çiçek hastalığının tamamen ortadan kalktığını ilan etti. Jenner’ın buluşu günümüzde grip, kızamık, çocuk felci, kuduz, tetanos, tifo, sarıhumma ve rahim ağzı kanseri gibi çeşitli hastalıkların salgına dönüşmesini önleyen aşıların önünü açtı.
